„Punkty zapalne” Jerzy Borowczyk, Michał Larek

„Historia nie powtarza się w identycznych warunkach, ale się powtarza.” 

Pietro Nenni 

foto: Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o.

Dzisiejszy dzień niewątpliwie przejdzie do historii jako ten, w którym światowa demokracja otrzymała kolejny miażdżący cios. 45 Prezydentem Stanów Zjednoczonych został, słynący z kontrowersyjnych, nie do końca przemyślanych wypowiedzi Donald Trump. To, zgodnie z określeniem Andrzeja Jonasa „człowiek estrady”, który „nie ma poglądów, a jedynie irytujący sposób zachowania.” Narcyz napawający się swoim własnym głosem. Dużo mówi się o jego stosunku do kobiet, emigrantów, o jego przyjaźni z Prezydentem Rosji. Ten wybór oznacza wielkie zmiany nie tylko dla mieszkańców Ameryki, ale też dalszą destabilizację w Europie (czekam teraz na wygraną Marine le Pen), będzie miał on wpływ na struktury NATO. 

Warto zatem poświęcić uwagę niezwykle ciekawej książce, zatytułowanej „Punkty zapalne”. Autorzy przeprowadzili dwanaście interesujących rozmów z reporterami, fotoreporterami, analitykami, dyplomatami, politykami. W gronie rozmówców obu Panów znalazł się nawet szpieg. Michał Larek i Jerzy Borowczyk o ważkie światowe punkty zapalne zapytali m.in. Wojciecha Tochmana, Patrycję Sasnal, Ludwika Dorna, Wojciecha Jagielskiego, Pawła Smoleńskiego, Andrzeja Jonasa, Vincenta Severskiego oraz niedawno zmarłego Krzysztofa Millera. 

Nie można nie zgodzić się z autorami. Rzeczywiście coś złego dzieje się ze światem. Europa, a teraz również USA drastycznie skręca na prawo. Straszak w postaci imigrantów, uchodźców działa na wyobraźnię mas wywołując niepokój zarówno u rodzimych wyborców (tak było przed wyborami w naszym kraju), jak i za oceanem. Dochodzą do głosu postawy ksenofobiczne, przestają oburzać rasistowskie zachowania i wypowiedzi, a kolor skóry, wiara, preferencje seksualne i poglądy polityczne zdają się tworzyć mury nie do przebicia między ludźmi. Czy grozi nam kolejna wojna światowa? 

Cykl rozmów przeprowadzonych przez Jerzego Borowczyka i Michała Larka sprowokowała ciekawość. Zaczęli zaznaczać niepokojące punkty na światowej mapie, a później postanowili zapytać, co sądzą o nich poszczególni rozmówcy. Wachlarz poruszanych tematów jest niezwykle szeroki, od komentarzy na temat wyborów w Polsce, poprzez sytuację na Bliskim Wschodzie, lata 90. w RPA, wojnę na Bałkanach, ludobójstwo w Rwandzie, genezę i działania Państwa Islamskiego, codzienną pracę oficerów wywiadu, wybory w Stanach Zjednoczonych, aż po wartość doniesień medialnych na temat wojen i ogólnie mówiąc rozczarowanie dziennikarstwem, tzw. tabloidyzacją mediów. 

Każda z opowieści przedstawionych w „Punktach zapalnych” poprzedzona jest krótkim wstępem dotyczącym okoliczności spotkania autorów z rozmówcą, przed poszczególnymi rozmowami umieszczona jest także notatka biograficzna, przybliżająca czytelnikowi sylwetkę rozmówcy. 

Dawno nie czytałam książki, w której pojawia się tak wiele poglądów zbliżonych do moich i której autorzy zdają się podzielać moje obawy. Wszystkie rozmowy bez wyjątku były dla mnie niezwykle interesujące, choć niektóre napawają lękiem. Wystarczy wspomnieć słowa Aleksandra Smolara „tak wielkie trzęsienia ziemi w porządku geopolitycznym, jakie dziś obserwujemy, nigdy nie odbywały się w historii bez wojen”. I choć mówił już o tym, w „Zderzeniu cywilizacji” Samuel P. Huntington, nam pozostaje tylko wiara, że Panowie Smolar i Huntington się mylą. Bardzo polecam lekturę „Punktów zapalnych”. I nie tylko dlatego, że redaktorem prowadzącym książki była Monika Długa (God save the book), a autorzy wykonali wspaniałą pracę przeprowadzając szereg rozmów z nietuzinkowymi postaciami polskiej sceny kulturalnej i politycznej, ale dlatego, że opłaca się wiedzieć więcej, stale poszerzać horyzonty.

"Punkty zapalne" to jeden z tytułów, który inicjuje serię reporterską Wydawnictwa Poznańskiego. Inne książki, które ukazały się w tym roku w ramach wspomnianej serii to wyróżnione przez Amnesty International „Morderstwo w Himalajach” autorstwa Jonathana Greena i „Polowanie na Escobara” Marka Bowdena, nagradzanego dziennikarza i autora słynnego „Helikoptera w ogniu”. 

"Punkty zapalne. Dwanaście rozmów o Polsce i świecie" Jerzy Borowczyk, Michał Larek

data wydania: 15 czerwca 2016
ISBN: 9788379764532
liczba stron: 314