„Pamiętniki” Giovanni Giacomo Casanova

fragmenty w przekładzie Tadeusza Everta czyta Waldemar Barwiński

foto: archiwum własne

Historia życia najsłynniejszego włoskiego uwodziciela, amanta wszech czasów. Czytelnik znajdzie tu liczne miłosne podboje, romanse, a także dzieje kobiet, które Casanova kochał jedynie platonicznie. Prócz tego „Pamiętniki” są znakomitym źródłem wiedzy na temat osiemnastowiecznego społeczeństwa. Bohater jawi się w nich nie tylko jako znakomity kochanek (ciekawe ile historii autor podlał sosem własnej wyobraźni), ale również sprytny przedsiębiorca, dyplomata, poeta, pisarz, doskonały obserwator współcześnie mu żyjących. Wielokrotnie kłopoty sprowadzają na niego wcale nie liczne romanse, a raczej umiłowanie do hazardu. Casanova często popada w długi. Pod pretekstem uprawiania magii trafia do więzienia. Koresponduje tam z współosadzonym, ojcem Balbim, wiadomości ukrywają między kartami książek. Planują razem ucieczkę, która dochodzi do skutku w nocy z 31 października na 1 listopada 1756 roku. Późniejszy pobyt w Paryżu i dołączenie do grona założycieli loterii państwowej „odbiją mu się w przyszłości czkawką” - przez oskarżenia o defraudację funduszy loterii straci protekcję, przyjaźń i wsparcie finansowe Stanisława Augusta Poniatowskiego i stanie się persona non grata w Warszawie. We fragmentach przetłumaczonych przez Tadeusza Everta czytelnik odnajdzie też historię burzliwego związku Casanovy ze sprytną prostytutką Charpillon. Awantury, rękoczyny, obsesja na punkcie niedoszłej kochanki, która wodzi bohatera za nos, zaowocują kolejnym pobytem w więzieniu. Chyba najciekawsze, z punktu widzenia polskiego czytelnika, są fragmenty „Pamiętników” dotyczące pobytu Casanovy nad Wisłą. Uczestniczył on w słynnych obiadach czwartkowych, cieszył się przyjaźnią Czartoryskich, pojedynkował z Franciszkiem Ksawerym Branickim (oczywiście chodziło o kobietę – piękną tancerkę Teresę Casaci). Pobyt w Warszawie kończy polski przekład „Pamiętników”. Dzieło to w całości można przeczytać za darmo, po angielsku, w ramach Projektu Gutenberg zostało bowiem przetłumaczone z francuskiego oryginału. Niedawno Amazon wyemitował pilotowy odcinek serialu „Casanova”, główną rolę powierzono meksykańskiemu aktorowi – Diego Lunie. Historia przedstawiona w serialu rozpoczyna się od ucieczki słynnego uwodziciela z weneckiego więzienia, później bohater trafia do Paryża, gdzie wkrada się w łaski samej madame de Pompadour. Zapowiada się interesująco. W ramach zachęty czytelniczej dodam, że w 1834 roku „Pamiętniki” Casanovy zostały umieszczone na indeksie ksiąg zakazanych przez Kościół katolicki. Ja korzystałam tym razem z audiobooka, przyjemny głos Waldemara Barwińskiego umilał mi rutynowe prace domowe i codzienne spacery. Polecam. Na zakończenie mój ulubiony cytat autorstwa Casanovy: „Strzeż się tego, kto czytał tylko jedną książkę.”